Aurreko zereginean ikusi dugu objektuen kolorea objektuak xurgatzen eta islatzen duen uhin-luzeren araberakoa dela. Ondoko bideoan argiaren islapen propietateari esker nola sortzen den holograma ikus dezakegu.
Azken erronka honetan argiaren ahalmen hori aztertu eta izan ditzakeen erabilera praktiko batzuk ikusiko ditugu.
Argiak lerro zuzenean bidaiatzen du (2. erronka), eta islatu egiten da gainazal islatzaileekin talka egiten duenean, eta inguru batetik bestera pasatzerakoan, abiaduraz aldatu eta desbideratu egiten da, hau da, errefraktatu. Argiak hutsean bidaiatzen duenean (adibidez, izarrarteko espazioan) du abiadurarik handiena: 299.792.458 metro segundoko. Airean mantsoago bidaiatzen du, eta tenperaturak behera egin ahala halaxe egiten du argiaren abiadurak ere.
Argia lerro zuzenean hedatzen da. Baina, haren noranzkoa eta abiadura aldatu egiten dira ingurune batetik bestera igarotzen denean (esaterako, airetik uretara, uretatik oliotara eta abar). Fenomeno horri errefrakzio esaten zaio, eta efektu optiko askoren kausa da, hala nola ispilatzeena. Fenomeno horiei buruzko informazioa bilatu eta gure glosariora gehituko dugu.
Aurreko esperimentu batzuetan ikusi dugu objektuekin “talka” egiten duenean islatzen dela argia. Orain, berriz, argi-izpi bat ingurune batetik bestera pasatzen denean zer gertatzen den ikasiko dugu (adibidez, airetik uretara). Galdera honi ere erantzungo diogu: Aldi berean islatzeko eta errefraktatzeko gai da argia?
Berriz ere, gure esperimentuen dosierrera joko dugu, eta 6. esperimentuaren jarraibideak irakurriko ditugu: Islapena eta errefrakzioa. Ondoren, taldearen koaderno zientifikoko 32-34 orrialdeetan, prozesu osoan zer egin dugun idatziko dugu, marrazkiak egin eta argazkiak itsatsiko ditugu, datuak eskuratu eta ondorioak aterako ditugu. Amaitzeko, galderari erantzuteko gai izango gara.
Islapenaren eta errefrakzioaren propietateek gure buruan zer ondorio eragiten dituzten ikusteko, holograma bat egin dezakegu. Smartphone edo tableta batekin proban jartzeko, jo bideo honetara; magia irudituko zaizue!
Beste truko interesgarri bat izan daiteke kartoi mehe batzuk hartu eta hitz batzuen hizki bakoitzaren erdia bakarrik idaztea. Maleta optikoan ideia asko ditugu nola egin jakiteko. Ispilu bat erabiltzea nahikoa izango da mezu sekretua agertzeko!
Hirugarren trukoa, berriz, hau izan daiteke, zeinetan aurrez aurre ikusiko baitute gezia noranzkoz nola aldatzen den.
Argiari buruz asko ikasi dugun arren, egunerokoan erabiltzeko moduko propietate eta erabilera interesgarri asko ditu oraindik. Besteak beste, leiarrak, ispiluak eta fotonika. Hemen dituzue zenbait esteka, ikertzen jarraitu ahal izateko:
"De la luz divina a la fotónica" artikulua
"Luz inteligente" izeneko bideoa
Argiaren propietateei buruzko sei esperimentuak egin eta gure ikuskizunerako trukoak diseinatu ondoren, banakako hausnarketa egingo dugu.
Zaila egin zaizu esperimentu bakoitzaren urratsei jarraitzea? Hala izan bada, zergatik izan dela uste duzu?
Behar bezala erantzuten diote erronkaren galderari idatzi dituzuen ondorioek?
Ikerketetatik ateratako emaitzak balio dute beste egoera batzuei aplikatzeko, edo kasu zehatz bakoitzerako bakarrik balio dute?
Gure ikerketek badute zientzialariek egiten dituztenen antzik?
Ondoko lizentziak babestua Creative Commons: aitortu-PartekatuBerdin 4.0 Lizentzia
Creado con eXeLearning (Ventana nueva)