Saltatu nabigazioa

Bizia definitzen

Pertsona guztiok, gure bizian zehar, bizirik eta hilda dagoena bereizi ahal izateko moduko esperientzia pilatu dugu, eta gai gara edozein objektu talde batean edo bestean kokatzeko. Hala ere, izaki bizidunak definitzea zaila izan da zientziaren historian zehar, Aristotelesen garaitik (harena izan zen lehen saiakera) gaur egunera arte. 

Nahiz eta bizirik egoteak esan nahi duenari buruzko ezaugarri batzuk onartu diren dagoeneko, gaur egun oraindik badaude eztabaidak, eta biologiak erantzun argirik gabeko galderak planteatzen jarraitzen du: Nola sortu zen bizia? Birusak bizirik daude? Ba al dago bizirik beste planeta batzuetan? Organismo bizidunak sor daitezke?

Zenbait erronka proposatzen ditugu bizia zehatz-mehatz definitzeko ataza zailean sakontzeko. 

Ezerk ez du adimena zabaltzeko botere handiagorik bizian behatu daitekeen oro modu sistematiko eta errealean ikertzeko konpetentziak eta adimenak baino

Marko Aurelio

Ibilbidea

2

Jarraian jasotzen da jarraitu beharreko ibilbidea.

{"typeGame":"Mapa","instructions":"","showMinimize":false,"showActiveAreas":false,"author":"","url":"resources/bizia_definitzen_infografia.jpg","authorImage":"","altImage":"","itinerary":{"showClue":false,"clueGame":"","percentageClue":40,"showCodeAccess":false,"codeAccess":"","messageCodeAccess":""},"points":[{"id":"p460145404929","title":"Legamia izaki biziduna da? Esperimentuak egingo ditugu zenbait legamiarekin, ikusteko izaki bizidun ororen oinarrizko ezaugarriak betetzen dituzten.","type":2,"url":"","video":"","x":0.055078125,"y":0.290793711344401,"x1":0,"y1":0,"footer":"","author":"","alt":"","iVideo":0,"fVideo":0,"eText":"","iconType":20,"question":"","question_audio":"","map":{"id":"a460145404929","pts":[{"id":"p405387884428","title":"","type":0,"url":"","video":"","x":0,"y":0,"x1":0,"y1":0,"footer":"","author":"","alt":"","iVideo":0,"fVideo":0,"eText":"","iconType":0,"question":"","question_audio":"","toolTip":"","link":"","map":{"id":"a405387884428","url":"","alt":"","author":"","pts":[]},"slides":[{"id":"s405387884428","title":"","url":"","author":"","alt":"","footer":""}],"activeSlide":0}],"url":"","alt":"","author":"","active":0},"slides":[{"id":"s460145404929","title":"","url":"","author":"","alt":"","footer":""}],"activeSlide":0,"audio":"","link":"","toolTip":""},{"id":"p464322627781","title":"Koazerbatuak sortzen. Miller eta Urey-ren esperimentuak emulatuko ditugu, biziaren jatorria azaltzeko.","type":2,"url":"","video":"","x":0.053828125,"y":0.39523815578884547,"x1":0,"y1":0,"footer":"","author":"","alt":"","iVideo":0,"fVideo":0,"eText":"","iconType":20,"question":"","question_audio":"","map":{"id":"a464322627781","pts":[{"id":"p1009284596185","title":"","type":0,"url":"","video":"","x":0,"y":0,"x1":0,"y1":0,"footer":"","author":"","alt":"","iVideo":0,"fVideo":0,"eText":"","iconType":0,"question":"","question_audio":"","toolTip":"","link":"","map":{"id":"a1009284596185","url":"","alt":"","author":"","pts":[]},"slides":[{"id":"s1009284596185","title":"","url":"","author":"","alt":"","footer":""}],"activeSlide":0}],"url":"","alt":"","author":"","active":0},"slides":[{"id":"s464322627781","title":"","url":"","author":"","alt":"","footer":""}],"activeSlide":0,"audio":"","link":"","toolTip":""},{"id":"p264363015675","title":"LUCA, arbaso komuna. Zenbait jarduera egingo ditugu kladogramekin, zuhaitz filogenetikoa eta biziaren jatorria ulertzeko.","type":2,"url":"","video":"","x":0.058828125,"y":0.504126959906684,"x1":0,"y1":0,"footer":"","author":"","alt":"","iVideo":0,"fVideo":0,"eText":"","iconType":20,"question":"","question_audio":"","map":{"id":"a264363015675","pts":[{"id":"p1047560945308","title":"","type":0,"url":"","video":"","x":0,"y":0,"x1":0,"y1":0,"footer":"","author":"","alt":"","iVideo":0,"fVideo":0,"eText":"","iconType":0,"question":"","question_audio":"","toolTip":"","link":"","map":{"id":"a1047560945308","url":"","alt":"","author":"","pts":[]},"slides":[{"id":"s1047560945308","title":"","url":"","author":"","alt":"","footer":""}],"activeSlide":0}],"url":"","alt":"","author":"","active":0},"slides":[{"id":"s264363015675","title":"","url":"","author":"","alt":"","footer":""}],"activeSlide":0,"audio":"","link":"","toolTip":""},{"id":"p660426597962","title":"Eztabaidak. Informazioa bildu eta ezabaida sortuko dugu, irekurketen bidez, biologiaren zientziak egiten dituen zenbait galdera interesgarriri buruz.","type":2,"url":"","video":"","x":0.057578125,"y":0.6174603271484375,"x1":0,"y1":0,"footer":"","author":"","alt":"","iVideo":0,"fVideo":0,"eText":"","iconType":20,"question":"","question_audio":"","map":{"id":"a660426597962","pts":[{"id":"p1407384056450","title":"","type":0,"url":"","video":"","x":0,"y":0,"x1":0,"y1":0,"footer":"","author":"","alt":"","iVideo":0,"fVideo":0,"eText":"","iconType":0,"question":"","question_audio":"","toolTip":"","link":"","map":{"id":"a1407384056450","url":"","alt":"","author":"","pts":[]},"slides":[{"id":"s1407384056450","title":"","url":"","author":"","alt":"","footer":""}],"activeSlide":0}],"url":"","alt":"","author":"","active":0},"slides":[{"id":"s660426597962","title":"","url":"","author":"","alt":"","footer":""}],"activeSlide":0,"audio":"","link":"","toolTip":""}],"isScorm":0,"textButtonScorm":"Guardar la puntuación","repeatActivity":false,"textAfter":"","evaluation":0,"selectsGame":[{"typeSelect":0,"numberOptions":4,"quextion":"","options":["","","",""],"solution":"","solutionWord":"","percentageShow":35,"msgError":"","msgHit":""}],"isNavigable":true,"showSolution":true,"timeShowSolution":3,"version":2,"percentajeIdentify":100,"percentajeShowQ":100,"percentajeQuestions":100,"autoShow":false,"optionsNumber":0,"msgs":{"msgSubmit":"Enviar","msgIndicateWord":"Proporcione una palabra o expresión","msgClue":"¡Genial! La pista es:","msgErrors":"Errores","msgHits":"Aciertos","msgScore":"Puntuación","msgMinimize":"Minimizar","msgMaximize":"Maximizar","msgFullScreen":"Pantalla Completa","msgNoImage":"Pregunta sin imágenes","msgSuccesses":"¡Correcto! | ¡Excelente! | ¡Genial! | ¡Muy bien! | ¡Perfecto!","msgFailures":"¡No era eso! | ¡Incorrecto! | ¡No es correcto! | ¡Lo sentimos! | ¡Error!","msgTryAgain":"Necesita al menos un %s% de respuestas correctas para conseguir la información. Vuelva a intentarlo.","msgEndGameScore":"Antes de guardar la puntuación comience la partida.","msgScoreScorm":"La puntuación no se puede guardar porque esta página no forma parte de un paquete SCORM.","msgPoint":"Punto","msgAnswer":"Responder","msgOnlySaveScore":"¡Sólo puede guardar la puntuación una vez!","msgOnlySave":"Sólo puede guardar una vez","msgInformation":"Información","msgYouScore":"Su puntuación","msgOnlySaveAuto":"Su puntuación se guardará después de cada pregunta. Sólo puede jugar una vez.","msgSaveAuto":"Su puntuación se guardará automáticamente después de cada pregunta.","msgSeveralScore":"Puede guardar la puntuación tantas veces como quiera","msgYouLastScore":"La última puntuación guardada es","msgActityComply":"Ya ha realizado esta actividad.","msgPlaySeveralTimes":"Puede realizar esta actividad cuantas veces quiera","msgClose":"Cerrar","msgPoints":"puntos","msgQuestions":"Preguntas","msgAudio":"Audio","msgAccept":"Aceptar","msgYes":"Sí","msgNo":"No","msgShowAreas":"Mostrar áreas activas","msgShowTest":"Mostrar cuestionario","msgGoActivity":"Pulsa aquí para realizar esta actividad","msgSelectAnswers":"Selecciona las opciones correctas y pulsa sobre el botón 'Responder'.","msgCheksOptions":"Marca todas las opciones en el orden adecuado y pulsa sobre el botón 'Responder'.","msgWriteAnswer":"Escribe la palabra o expresión correcta y pulsa en el botón 'Responder'.","msgIdentify":"Identificar","msgSearch":"Buscar","msgClickOn":"Pulsa sobre","msgReviewContents":"Debes repasar el %s% de los contenidos de la actividad antes de completar el cuestionario.","msgScore10":"¡Todo perfecto! ¡Enhorabuena! ¿Deseas repetir esta actividad?","msgScore4":"No has superado esta prueba. Repasa sus contenidos e inténtalo de nuevo. ¿Deseas repetir la actividad?","msgScore6":"¡Estupendo! Has superado la prueba, pero seguro que lo puedes mejorar. ¿Deseas repetir esta actividad?","msgScore8":"¡Casi perfecto! Aún lo puedes hacer mejor. ¿Deseas repetir esta actividad?","msgNotCorrect":"¡No es correcto! Has pulsado sobre","msgNotCorrect1":"¡No es correcto! Has pulsado sobre","msgNotCorrect2":"y la respuesta correcta es","msgNotCorrect3":"¡Prueba otra vez!","msgAllVisited":"¡Genial! Has visitado los puntos necesarios.","msgCompleteTest":"Puedes completar el cuestionario.","msgPlayStart":"Pulse aquí para empezar","msgSubtitles":"Subtítulos","msgSelectSubtitles":"Selecciona un archivo de subtítulos. Formatos válidos:","msgNumQuestions":"Número de preguntas","msgHome":"Inicio","msgReturn":"Volver"}}

Legamia izaki biziduna da? Esperimentuak egingo ditugu zenbait legamiarekin, ikusteko izaki bizidun ororen oinarrizko ezaugarriak betetzen dituzten.

Koazerbatuak sortzen. Miller eta Urey-ren esperimentuak emulatuko ditugu, biziaren jatorria azaltzeko.

LUCA, arbaso komuna. Zenbait jarduera egingo ditugu kladogramekin, zuhaitz filogenetikoa eta biziaren jatorria ulertzeko.

Eztabaidak.  Informazioa bildu eta ezabaida sortuko dugu, irekurketen bidez, biologiaren zientziak egiten dituen zenbait galdera interesgarriri buruz.

  1. Legamia izaki biziduna da? Esperimentuak egingo ditugu zenbait legamiarekin, ikusteko izaki bizidun ororen oinarrizko ezaugarriak betetzen dituzten.
  2. Koazerbatuak sortzen. Miller eta Urey-ren esperimentuak emulatuko ditugu, biziaren jatorria azaltzeko.
  3. LUCA, arbaso komuna. Zenbait jarduera egingo ditugu kladogramekin, zuhaitz filogenetikoa eta biziaren jatorria ulertzeko.
  4. Eztabaidak.  Informazioa bildu eta ezabaida sortuko dugu, irekurketen bidez, biologiaren zientziak egiten dituen zenbait galdera interesgarriri buruz.

Jatorrizko argazkia: Untzia. Pxhere. jabetza publikoa

Su navegador no es compatible con esta herramienta.

Creado con eXeLearning (Ventana nueva)