Taula honetan zehaztuta daude konpetentzia gakoen eta erronken arteko elkarrekikotasunak:
Konp. gakoa
|
Deskriptoreak |
Bitxikerien kabinete birtuala
(4 ataza)
|
Museo birtualeko bira
(2 ataza)
|
Sukaldeko biodibertsitatea
(2 ataza)
|
Aparteko izaki bizidunak eta non aurki ditzakegun
(ataza 1)
|
Eremu bateko dibertsitatea ikertuko dugu
(6 ataza)
|
Datuak behar ditugu
(ataza 1)
|
Biodibertsitateko mehatxuak
(2 ataza)
|
Polinizatzaileak
(3 ataza)
|
Izaki sentikorrak
(ataza 1)
|
Aktiba zaitez!
(2 ataza)
|
STEM
|
STEM1 |
X
|
X
|
X
|
X |
X |
X |
|
X |
|
X |
STEM2 |
X
|
X
|
X
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
X |
STEM3
|
X
|
|
X
|
X |
X |
|
|
X |
|
|
STEM4 |
X
|
X
|
X
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
X |
STEM5 |
X
|
X
|
X
|
X |
X |
|
X |
X |
X |
X |
HKK |
HKK1 |
X
|
X
|
X
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
X |
HKK2 |
X
|
|
X
|
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
HKK3 |
X
|
X
|
X
|
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
HKK4 |
|
|
X
|
|
|
|
|
X |
X |
|
HKK5 |
X
|
X
|
X
|
X |
X |
|
X |
X |
X |
X |
KD |
KD1 |
X
|
X
|
X
|
|
X |
X |
|
X |
X |
X |
|
KD2 |
X
|
X
|
|
|
X |
X |
X |
|
|
X |
KD3 |
X
|
X
|
|
|
X |
X |
|
|
|
X |
KD4 |
X
|
X
|
|
|
X |
X |
|
|
|
|
|
KD5 |
|
|
|
|
X |
X |
|
|
|
|
KPSII |
KPSII1 |
X
|
X
|
X
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
X |
KPSII2 |
|
|
X
|
|
|
X |
X |
X |
|
X |
|
KPSII3 |
X |
X |
X
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
X |
|
KPSII4 |
X |
X |
X
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
X |
|
KPSII5 |
X |
X |
X
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
X |
KZ |
KZ4 |
|
|
X
|
X |
X |
X |
X |
X |
|
X |
EK |
EK1 |
|
X
|
X
|
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
|
EK3 |
X
|
X
|
|
X |
X |
X |
X |
X |
X |
X |
KAKK |
KAKK4 |
|
X
|
X
|
|
|
|
|
X |
|
X |
MATEMATIKA, ZIENTZIA, TEKNOLOGIA ETA INGENIARITZARAKO KONPETENTZIA (STEM)
STEM1. Arrazoiketa matematikoak berezko dituen indukziozko eta dedukziozko metodoak erabiltzen ditu egoera ezagunetan; problemak ebazteko estrategia desberdinak hautatzen eta erabiltzen ditu, soluzioak modu kritikoan analizatuz eta, beharrezkoa izanez gero, prozedura birformulatuz.
STEM2. Pentsamendu zientifikoa erabiltzen du bere inguruan gertatzen diren fenomenoak ulertzeko eta azaltzeko, eta ezagutza garapen-motor gisa ikusten du; galderak planteatzen ditu eta hipotesiak egiaztatzen ditu, esperimentazioaren eta ikerketaren bitartez. Horretarako, tresna egokiak erabiltzen ditu, eta garrantzia ematen die zehaztasunari eta egiazkotasunari. Gainera, jarrera kritikoa erakusten du zientziaren irismenari eta mugei dagokienez.
STEM3. Proiektuak planteatzen eta garatzen ditu, eta, horretarako, zenbait prototipo edo modelo egiten eta ebaluatzen ditu, beharrizan edo problema bati modu sortzaile eta kooperatiboan soluzioa emango dioten produktuak sortzeko eta/edo erabiltzeko. Ahalegina egiten du talde osoak parte hartzeko, eta sor daitezkeen gatazkak modu baketsuan konpontzeko, ziurgabetasun-egoeretan egokituz eta jasangarritasunaren garrantzia baloratuz.
STEM4. Prozesu, arrazoiketa, demostrazio, metodo eta emaitza zientifiko, matematiko eta teknologikoen elementu esanguratsuenak argi eta zehatz interpretatzen eta transmititzen ditu, hainbat formatutan (grafikoak, taulak, diagramak, formulak, eskemak, sinboloak...), eta modu kritikoan aprobetxatzen du kultura digitala, hizkera matematiko formala erabiliz, etikaz eta arduraz, ezagutza berriak partekatu eta eraikitzeko.
STEM5. Zientzian oinarritutako ekintzak gauzatzen ditu osasun fisiko eta mentala zaintzeko, baita ingurumena zaintzeko ere, eta etika- eta segurtasun-printzipioak aplikatzen ditu proiektuak gauzatzean, bere ingurune hurbila modu jasangarrian eraldatzeko, mundu-mailan daukan inpaktua baloratuz eta kontsumo jasangarria praktikan jarriz.
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA (HKK)
HKK1. Ahoz, idatziz edo zeinu bidez adieraztean, koherentziaz, zuzen eta dagokion gizarte-testuingurura egokituta egiten du, eta jarrera kooperatiboa eta errespetuzkoa hartzen du komunikazio-interakzioetan, hala informazioa trukatzeko eta ezagutza sortzeko nola harreman pertsonalak eraikitzeko.
HKK2. Jarrera kritikoarekin ulertzen, interpretatzen eta baloratzen ditu ahozko, zeinu bidezko eta idatzizko testuak, baita testu multimodalak ere, izan esparru pertsonalekoak, sozialekoak, hezkuntzaren arlokoak edo arlo profesionalekoak; hala, modu aktiboan eta behar bezala informatuta hartzen du parte testuinguru guztietan, eta ezagutza eraikitzen du.
HKK3. Gero eta modu autonomoagoan lokalizatzen, hautatzen eta egiaztatzen du hainbat iturritatik ateratako informazioa, eta harren fidagarritasuna eta egokitasuna ebaluatzen du, irakurketa-helburuen arabera eta manipulazio- eta desinformazio-arriskuak saihestuz. Horrez gain, informazioa aintzat hartu eta ezagutza bihurtzen du, ikuspuntu sortzaile, kritiko eta pertsonal batetik ezagutarazteko, betiere jabetza intelektuala errespetatuz.
HKK4. Modu autonomoan irakurtzen ditu bere adinerako egokiak diren askotariko obrak, eta bere gustu eta interesetara ondoen egokitzen direnak aukeratzen ditu; ulertzen du literatura-ondarea esperientzia indibidual eta kolektiborako bide pribilegiatua dela; eta bere esperientzia biografikoa eta bere literatura- nahiz kultura-ezagutzak mobilizatzen ditu obren inguruan egin duen interpretazioa eraikitzeko eta partekatzeko, baita gero eta konplexuagoak izango diren literatura-testuak sortzeko ere.
HKK5. Bere komunikazio-praktikak hauek lortzera bideratzen ditu: bizikidetza demokratikoa, gatazken elkarrizketa bidezko konponketa eta pertsona guztien eskubide-berdintasuna. Bereizkerian oinarritutako hizkuntzaren erabilerak albo batera uzten ditu, baita hizkuntzaren bidezko botere-abusuak ere, hizkuntza eraginkortasunez eta etikaz erabil dadila ahalbidetzeko.
KONPETENTZIA DIGITALA (KD)
KD1. Interneten bilaketak egitean, kontuan izaten ditu irizpide hauek: baliozkotasuna, kalitatea, gaurkotasuna eta fidagarritasuna. Emaitzak modu kritikoan hautatzen ditu, eta artxibatu egiten ditu, ondoren berreskuratu, erreferentziatu eta berrerabiltzeko, betiere jabetza intelektuala errespetatuz.
KD2. Bere ikaskuntzako ingurune pertsonal digitala erabiltzen du ezagutza eraikitzeko eta eduki digitalak sortzeko, informazioa tratatzeko estrategiak eta zenbait tresna digital erabiliz; horretarako, tresna egokienak hautatzen eta konfiguratzen ditu, burutu beharreko atazaren eta bere ikaskuntza iraunkorreko beharren arabera.
KD3. Komunikatu, parte hartu, lankidetzan aritu eta elkarreraginean lan egiten du, tresna edo plataforma birtualen bidez edukiak, datuak eta informazioa partekatuz; eta arduraz kudeatzen ditu bere ekintzak eta sarean dituen presentzia eta ikusgarritasuna, herritartasun digital aktibo, zibiko eta zuhur baten alde.
KD4. Teknologia digitalak erabiltzean, arriskuak identifikatzen ditu eta zenbait neurri hartzen ditu, gailuak, datu pertsonalak, osasuna eta ingurumena babesteko, eta teknologia horien erabilera kritikoa, legezkoa, segurua, osasungarria eta jasangarria egitearen garrantziaz eta beharraz kontzientziatzeko.
KD5. Aplikazio informatiko errazak eta soluzio teknologiko sortzaile eta jasangarriak garatzen ditu, problema jakin batzuei eta proposatutako erronkei erantzuteko. Interesa eta jakin-mina pizten diote teknologia digitalen bilakaerak eta horien garapen jasangarri eta erabilera etikoak.
KONPETENTZIA PERTSONALA, SOZIALA ETA IKASTEN IKASTEKOA (KPSII)
KPSII1. Bere emozioak erregulatu eta adieraztean, baikortasunari, erresilientziari, autoefikaziari eta ikaskuntzarako gogoa eta motibazioa bilatzeari ematen die garrantzia, erronka eta aldaketak kudeatzeko eta bere helburu propioekin harmonizatzeko.
KPSII2. Gizarte-faktoreekin lotutako osasunerako arriskuak ulertzen ditu; bizi-estilo osasungarria dauka, hala maila fisikoan nola mentalean; bizikidetzarekin bateragarriak ez diren jarrerak identifikatzen ditu eta horiei aurre egiteko estrategiak aplikatzen ditu.
KPSII3. Modu proaktiboan ulertzen ditu gainerako pertsonen ikuspegi eta esperientziak, eta bere ikaskuntzara gehitzen ditu talde-lanean parte hartzeko; eta atazak eta ardurak berdintasunez banatzen eta onartzen ditu, estrategia kooperatiboak erabiliz.
KPSII4. Bere ikaskuntza-prozesuari buruzko autoebaluazioak egiten ditu, eta iturri fidagarriak bilatzen ditu informazioa baliozkotzeko, oinarritzeko eta egiaztatzeko, baita ondorio garrantzitsuak ateratzeko ere.
KPSII5. Epe ertainerako helburuak planifikatzen ditu eta atzeraelikaduran oinarritutako prozesu meta-kognitiboak garatzen ditu, ezagutza eraikitzeko prozesuan bere akatsetatik ikasteko.
KONPETENTZIA ZIBIKOA (KZ)
KZ4. Tokiko eta mundu-mailako jarduketen arteko elkarrekiko menpekotasunean, ekomenpekotasunean eta interkonexioan oinarritutako harreman sistemikoak ulertzen ditu, eta bizi-estilo jasangarri eta ekosozialki arduratsua dauka, modu kontziente eta motibatuan.
EKIMENERAKO KONPETENTZIA (EK)
EK1. Zentzu kritikoa dauka beharrizanak eta aukerak aztertzerakoan, baita erronkei aurre egiterakoan ere, eta bere jasangarritasunaren balantzea egiten du; horretarako, ingurunean izan dezakeen inpaktua baloratzen du, ideia eta soluzio berritzaile, etiko eta jasangarriak aurkezteko, esparru pertsonal, sozial, kultural eta ekonomikoan balioa sortzea xede dutenak.
EK3. Ideia eta soluzio baliodunak sortzeko prozesua garatzen du eta erabakiak hartzen ditu, ondo arrazoituta. Horretarako, plangintza- eta kudeaketa-estrategia arinak erabiltzen ditu, egindako prozesuari eta lortutako emaitzari buruz hausnartzen du, prototipo berritzaile eta baliozkoak sortzeko prozesua burutzeko, betiere esperientzia ikasteko aukera bat dela ulertuz.
KONTZIENTZIA ETA ADIERAZPIDE KULTURALETARAKO KONPETENTZIA (KAKK)
KAKK4. Sormenez ezagutzen, hautatzen eta erabiltzen ditu zenbait bitarteko eta euskarri (esaterako, teknika plastikoak, bisualak, ikus-entzunezkoak, soinu bidezkoak eta gorputz bidezkoak), produktu artistiko eta kulturalak sortzeko, banaka nahiz elkarlanean; eta garapen pertsonal, sozial eta lan-arlorako aukerak identifikatzen ditu, baita ekintzailetzarako aukerak ere.