Testu horretan, letrak espezieak izango dira, eta horien kopuru jakin bat sakabanatuta egongo da, landareak naturagune batean bezalaxe. “Letra-espezie” bereziak egongo dira, beste batzuk oso ugariak izango dira eta testuan hutsuneak ere aurkituko ditugu, ekosistemako soilguneen pare.
Jarraituko dugun prozedura ekologiako biodibertsitate-neurketetan jarraitzen denaren berdina izango da. Taldetan jarriko gara eta, testua aurrean daukagula, datu hauek jasoko ditugu koadernoan:
1.- Eremuaren neurria. Modelo honetan, eremua testua da. Letrek eta zuriuneek hartzen dituzten espazioen kopurua zenbatuko dugu (letra bakoitzari espazio bat emango diogu). Espazio bakoitza 30 cm-ren baliokidea izango da. Eremuaren azalera kalkulatuko dugu.
2.- Ekosistemaren dentsitatea, hau da, espazio hutsen eta guztira erabilgarri dauden espazioen arteko erlazioa. Ehuneko baten bidez adieraziko dugu.
3.- “Letra-espezie” guztien zenbaketa. Zenbat letra desberdin dauden zenbatuko dugu. Letra bakoitza espezie bati dagokio; adibidez, 25 letra, 25 espezie. Letra larriak eta xeheak espezie bereko barietatetzat hartuko ditugu.
4.- Espezie bakoitzaren zenbaketa; adibidez, zenbat “a”, zenbat “b”, etab.
5.- Espezie bakoitzaren ehunekoa, espezieen guztizko kopuruarekin alderatuta. Adibidez, testuan 290 letra badaude eta horietatik 22 “a” espeziekoak badira, ehunekoa 7,5 izango da.
Honako taula hauetan jasoko ditugu emaitzak:
Eremu
| Letra duten espazioak |
Espazio hutsak |
Eremuaren azalera |
Eremuaren dentsitatea |
| |
|
|
|
Espezieen zenbaketa
| Espeziea |
Banakoen kop. |
Espezieen kop. guztira |
Espezie bakoitzaren ehunekoa |
Dominantzia (dominantea edo arraroa) |
Banaketa (homogeneoa edo heterogeneoa) |
Espeziaren ugaritasun handieneko eremua |
| "a" |
|
|
|
|
|
|
| "b" |
|
|
|
|
|
|
| ..... |
|
|
|
|
|
|
6.- Datu horiek oinarri hartuta, zenbait ondorio atera ditzakegu; adibidez, zein espezie d(ir)en dominantea(k) (gehien errepikatzen direnak, ehuneko handiena dutenak), zein diren arraroak, eremuko zein aldetan dauden espezie batzuk gehiago beste batzuk baino, etab. Taula osatuko dugu.
7.- Talde bakoitzak txostena emango dio irakasleari.
8.- Ondoren, denon artean aztertuko dugu gelan. Irakasleak taldeei banan-banan galdetuko dizkie jasotako emaitzak, eta arbelean idatziko ditu. Azkenik, modeloari buruzko eztabaida txiki bat egingo dugu.
